Een gestroomlijnd voorraadbeheer is onmisbaar voor een goed functionerende logistieke keten. Daarbij speelt de methode waarop goederen worden opgeslagen en uitgeleverd een grote rol. Eén van de meest gebruikte methodes wereldwijd is FIFO, oftewel First In, First Out. Zoals de naam al aangeeft, zorgt deze methode ervoor dat producten die het eerst het magazijn binnenkomen, ook als eerste weer vertrekken.
Voor logistieke professionals — van magazijnmedewerkers tot supply chain managers — is het begrijpen en toepassen van FIFO van groot belang. Deze aanpak helpt niet alleen om bederf of veroudering te voorkomen, maar bevordert ook een efficiënte en overzichtelijke goederenstroom. In dit artikel gaan we in op wat FIFO precies is, hoe het systeem werkt, de voordelen ervan, het verschil met LIFO en hoe het eruitziet in de praktijk.
Hoe werkt een FIFO-systeem?
Een FIFO-systeem is gebaseerd op een logische en geordende goederenstroom. In de praktijk betekent dit dat nieuwe voorraad altijd achter of onder de bestaande voorraad wordt geplaatst, zodat de oudste items het eerst gepakt worden. Dit principe wordt ondersteund door een efficiënte magazijninrichting en duidelijke werkprocedures.
Voorbeelden van FIFO-systemen in het magazijn:
- Flow racks: Stellingen met een helling waarbij producten via zwaartekracht naar voren schuiven zodra het voorste item is gepakt.
- Pallet live systemen: Geautomatiseerde opslagsystemen waarbij pallets vanzelf naar voren rollen.
- Handmatige opslag met duidelijke labeling: Simpele schapindelingen waarbij medewerkers altijd eerst het oudste artikel selecteren op basis van datum of batchnummer.
FIFO wordt vaak ondersteund door Warehouse Management Software (WMS) die automatisch aangeeft welke voorraad als eerste moet worden gepickt. Dit voorkomt fouten, verhoogt de efficiëntie en draagt bij aan traceerbaarheid en kwaliteitscontrole.
Voor logistieke medewerkers en planners betekent werken volgens FIFO meer structuur, minder verspilling en betere klanttevredenheid dankzij versere producten.
5 voordelen van de FIFO-methode
Het gebruik van de FIFO-methode brengt diverse voordelen met zich mee voor zowel operationele als strategische processen binnen de logistiek. Hier zijn de belangrijkste:
- Beheersing van productkwaliteit
Door altijd de oudste voorraad eerst te gebruiken, wordt de kans op bederf, veroudering of verslechtering van producteigenschappen aanzienlijk minder. Dit is cruciaal bij versproducten, geneesmiddelen of andere tijdsgevoelige goederen.
- Betere voorraadrotatie
FIFO bevordert een natuurlijke omloopsnelheid van de voorraad. Dit voorkomt dat producten vergeten worden of langdurig in het magazijn blijven liggen, wat leidt tot efficiënter gebruik van opslagruimte en lagere afschrijvingen.
- Voldoen aan regelgeving
In sectoren zoals voeding, gezondheidszorg en chemie is FIFO vaak verplicht vanuit kwaliteitsnormen en wetgeving. De methode ondersteunt een correcte product-traceerbaarheid en batchbeheer.
- Klanttevredenheid en betrouwbaarheid
Door consequent verse en kwalitatief goede producten te leveren, neemt de kans op klachten en retourzendingen af. Klanten ontvangen wat ze verwachten: recente, betrouwbare goederen.
- Eenvoudige implementatie met technologie
FIFO is relatief eenvoudig te automatiseren via WMS-systemen of barcodescanning. Dit maakt het schaalbaar, ook voor grotere magazijnen met hoge doorloopsnelheden.
Wat is het verschil met de LIFO-methode?
Hoewel zowel FIFO als LIFO methodes zijn om voorraden te beheren, verschillen ze fundamenteel in aanpak en toepassing. Hier is een overzicht van de belangrijkste verschillen:
➤ Volgorde van uitlevering
- FIFO (First In, First Out): De oudste goederen verlaten het magazijn als eerste.
- LIFO (Last In, First Out): De nieuwste voorraad wordt als eerste gepakt en uitgeleverd.
➤ Toepassing
- FIFO is ideaal voor bederfelijke of tijdsgevoelige producten zoals levensmiddelen, farmaceutica en cosmetica.
- LIFO wordt vooral gebruikt bij duurzame goederen of in situaties waar fysieke toegang tot de oudste voorraad beperkt is (zoals bij stapelbare producten of bulkopslag).
➤ Boekhoudkundige impact
- FIFO resulteert bij stijgende prijzen in lagere kosten van verkochte goederen (COGS) en hogere winst — wat meer belasting betekent.
- LIFO leidt in diezelfde situatie tot hogere COGS en lagere winst, wat kan resulteren in belastingvoordeel (vooral in landen waar dit boekhoudkundig is toegestaan, zoals de VS).
➤ Voorraadwaardering
- Bij FIFO wordt de voorraad op de balans meestal hoger gewaardeerd omdat oudere, goedkopere producten eerder worden uitgeleverd.
- Bij LIFO blijft de goedkopere voorraad in het magazijn en verschijnt op de balans, wat de waarde drukt.
Kort gezegd: FIFO is gericht op kwaliteit en consistentie, terwijl LIFO meer speelt in op kostenoptimalisatie en operationele eenvoud bij bepaalde opslagstructuren.
Voorbeeld van de FIFO-methode
Stel je een magazijn voor dat werkt met verpakte zuivelproducten zoals melk of kaas. Elke week komt er een nieuwe zending binnen, en elk product heeft een houdbaarheidsdatum. Om verspilling te voorkomen, gebruikt het magazijn het FIFO-principe: de melk die als eerste is binnengekomen, wordt ook als eerste gepickt en uitgeleverd naar supermarkten of horecaklanten.
Praktijksituatie:
- Week 1: 500 pakken melk komen binnen, houdbaar tot 30 juni.
- Week 2: 500 nieuwe pakken melk komen binnen, houdbaar tot 7 juli.
- Verzending: Bij een bestelling worden eerst de 500 pakken uit week 1 verzonden, zodat de oudste voorraad wordt gebruikt.
In het magazijn worden deze producten geplaatst in flow racks, waarbij de eerste toegevoegde goederen automatisch naar voren schuiven. Medewerkers pakken altijd de voorste items — het oudste product — zonder extra handelingen. Zo blijft de kwaliteit gewaarborgd en wordt verspilling voorkomen.
Voor logistiek personeel is dit systeem logisch, efficiënt en makkelijk aan te leren. Bovendien is het fijn voor de voorraadbeheerder: minder derving, hogere klanttevredenheid én betere controle over de productstroom.
